Isolatiematerialen

Isolatiematerialen kan men onderscheiden in duurzame en niet duurzame materialen. Duurzame isolatiematerialen zijn bij de productie niet belastend voor het milieu en bestaan uit natuurlijke materialen. De productie van het materiaal belast het milieu zo min mogelijk, isoleert en daardoor zal men minder energie verbruiken. Daar tegenover staan de niet duurzame isolatiematerialen, waarvan de materialen bij productie en als uiteindelijk afvalproduct het milieu belasten. 

We zetten de soorten even op een rijtje:

Glaswol

Glaswol is een van de meest gebruikte isolatiematerialen. Het is niet duur, het isoleert uitstekend en kan gemakkelijk in smalle ruimtes worden gebruikt. Glaswol is bovendien in grote rollen of handzame platen in elke bouwmarkt te koop. 

Glaswol is gemaakt van zand en gerecycled glas. Het heeft een heel open structuur. Lucht wordt als het ware ingesloten tussen de vezels en kan dus niet circuleren en warmte afvoeren, waardoor een isolerende luchtlaag ontstaat. Deze duurzame minerale wol bestaat dus vooral uit lucht en is niet brandbaar, niet oplosbaar in water en gemakkelijk om mee te werken.  Bovendien is glaswol goed te gebruiken in een vochtige omgeving. Het isolatiemateriaal houdt geen vocht vast en zuigt ook geen vocht op. Het is daarom ook geen voedingsbodem voor schimmels en dergelijke.

Glaswol weegt weinig, je kunt het knippen met een schaar of snijden met een broodmes. Je kunt het vouwen en vastzetten met een tacker, een nietapparaat. Glaswol heeft bovendien een lage milieubelasting omdat het voor een groot deel gemaakt is van gerycled materiaal. Bovendien vraagt de productie weinig energie.

Steenwol of rotswol (rockwol)

Steenwol is een isolatiemateriaal dat wordt gemaakt van verschillende steensoorten zoals basalt en diabaas. Steenwolplaten of dekens zijn vaak aan één zijde bedekt met een afdeklaag van bijvoorbeeld papier of aluminiumfolie. Het voordeel van steenwol is dat het goedkoop en heel brandveilig (geen rook of giftige gassen) is. Het bekendste merk is wel Rockwool, de grootste producent van steenwol ter wereld. Steenwol heeft een betere geluidsisolerende werking dan glaswol. 

PUR

Polyurethaan of PUR is een veelzijdige kunststof. Pur-hardschuim (platen) wordt veel gebruikt voor dakisolatie. PUR isoleert bijzonder goed en kan goed tegen vocht. PUR is duurzaam in de ouderwetse betekenis van het woord. Het materiaal gaat heel lang mee en is nauwelijks biologisch afbreekbaar. Het is niet kapot te krijgen en bij de productie wordt veel energie verbruikt. Het is dus ook nadelig voor het milieu. Bij het verwerken komen schadelijke stoffen vrij. Beschermende kleding is noodzakelijk als je grote hoeveelheden PUR gaat spuiten.

PUR is in principe brandwerend, alhoewel het zeker kan branden. Een oplossing is het aanbrengen van een brandwerende laag over het uitgezette purschuim. Je kan hier bijvoorbeeld een dunne gipsplaat voor gebruiken. Men kan ook kant en klare platen kopen, waarbij brandwerende materialen aan weerszijden van de PUR zijn aangebracht.

PIR

PIR is een verbeterde versie van PUR. PIR is weliswaar een vergelijkbare kunststof, maar wordt met andere chemische stoffen vermengd en is sterker dan PUR.  De zogenaamde drukvastheid is groter. Het resultaat is een betere brandveiligheid en hogere isolatiewaarde. Het materiaal is eenvoudig te bewerken en vochtongevoelig. Het oppervlak is afwasbaar.

Cellulose

Cellulose is een van de oudste isolatiematerialen en een honderd procent natuurlijk product. Het materiaal is gemakkelijk te verwerken en speciale boorzouten beschermen de cellulose tegen brand, ongedierte en schimmel. Cellulose kan tot dertig procent van zijn gewicht in water opnemen. De kans op vochtproblemen is bijgevolg bijzonder gering, waardoor men met dit materiaal ook vochtige ruimtes, zoals een badkamer of keuken, kan isoleren.  Cellulose heeft een middelhoge isolatiewaarde.

Schapenwol

Schapenwol is honderd procent puur natuur en erg geschikt als isolatiemateriaal. Het laat lucht door en heeft van nature een vochtregulerende werking. Het is uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht.  Schapenwol is een onderhoudsvrij isolatiemateriaal en onvergankelijk. Het materiaal is gemakkelijk te gebruiken en is altijd geschikt voor hergebruik. Verder is het ook onbrandbaar (het verkoolt enkel en verspreidt de vlammen niet verder) en dan is er nog de prettige eigenschap dat het schadelijke gassen bindt in huis. Schapenwol ademt immers. 

Leem

Leemstuc bestaat uit zand, klei en water. Vaak zit er ook stro in om de leem sterker te maken. Het klimaat in huis is heel constant dank zij de eigenschappen van leem. Leem is bovendien antistatisch en gemakkelijk te repareren. Leem isoleert heel goed; hoe dikker de laag hoe warmer in de winter en hoe frisser in de zomer en hoe meer vocht er ook wordt opgenomen. De milieubelasting van leem is minimaal.

Vlas

Vlasdekens zijn honderd procent puur natuur en erg geschikt als isolatiemateriaal. Het laat lucht door en heeft een vochtregulerende werking. Hierdoor krijgen schimmels en vochtplekken geen kans. Bij vochtopname blijft de isolerende werking van vlasdekens ongeveer dezelfde. Het is daarom een uitstekend isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Vlasdekens hebben het vermogen om warmte op te slaan, waardoor de woning in de winter minder koud is en in de zomer minder warm. Vlaswol kan zonder problemen gerecycled worden en heeft een lage milieubelasting. Een nadeel is de brandbaarheid. 

Kurk

Kurk voelt warm aan en is bijzonder sterk. Dat maakt kurk uitstekend geschikt als isolatie voor vloeren en platte daken. Kurk kan bovendien goed tegen vocht en is daarom ook geschikt voor het gebruik in badkamers en keukens. Kurk gaat lang mee en absorbeert ook goed geluid. De isolatiewaarde van kurk neemt na verloop van tijd nauwelijks af. Het is bovendien een onderhoudsvrij en milieuvriendelijk isolatiemateriaal.  Een nadeel is de prijs. In vergelijking met bijvoorbeeld glaswol is kurk immers wel duur.

Metisse

Metisse is gemaakt van oude kleding en uitermate geschikt als isolatiemateriaal. Het reguleert het vocht en heeft bovendien een hoge warmteopslag, waardoor de woning in de zomer koel blijft. Isoleren met Metisse gebeurt bij dak- en gevelisolatie aan de binnenkant. Het is ook geschikt voor horizontale, verticale en diagonale toepassingen, zoals bij plafonds en hellende/platte daken. De natuurlijke vochtregulering voorkomt schimmels en produceert ook een beejte warmte. Metisse is een duurzaam product en het enige isolatiemateriaal dat op alle drie de peilers van duurzaamheid scoort. Daarenboven is Metisse nagenoeg onbrandbaar.

Hennep

Ook hennep is erg geschikt als isolatiemateriaal en heeft van nature en heel sterke vochtregulerende werking. Het opgenomen vocht wordt heel geleidelijk afgegeven en dat zorgt voor een aangenaam en gezond leefklimaat in huis. Maar er is ook een andere kant van de medaille. Hennep is wel gevoelig voor vocht en moet dus niet op erg vochtige plekken worden gebruikt. Bovendien is hennep brandbaar en daarom worden soms ook brandvertragende middelen toegevoegd. Hennep kan worden gebruikt voor het isoleren van daken, vloeren en gevels en is een heel duurzaam materiaal.

Houtvezelplaat

Houtvezelplaat is heel milieuvriendelijk en erg geschikt isolatiemateriaal. Het is een afvalproduct uit de houtindustrie, laat lucht door en heeft een vochtregulerende werking. Houtvezel vergaat niet en kan telkens opnieuw gebruikt worden. Het is dus een onderhoudsvrij isolatiemateriaal. Houtvezelplaat is brand- en schimmelwerend en buitengewoon geschikt voor geluidsisolatie.  Dit duurzame materiaal kan men gebruiken als opvulling van wanden, onder houten vloeren, onder dakbeschotten en vloerbedekkingen. Het materiaal houdt bovendien de zomerwarmte buiten door de hoge warmteopslagcapaciteit.

Resolschuim 

Resolschuim is een hardschuimplaat, gemaakt van onder meer aardgas. De platen hebben een heel hoge isolatiewaarde. Van alle kunststofplaten is deze het minst belastend voor het milieu. Vanwege de hoge isolatiewaarde zijn resolschuimplaten heel geschikt om te isoleren op plaatsen waar geen ruimte is voor dikke isolaties. De platen worden door de hoge drukvastheid toegepast op betonnen, stalen of houten daken waarvoor hoge eisen worden gesteld inzake thermische isolatie, begaanbaarheid, brandveiligheid en duurzaamheid.

Thermoskussen 

Thermoskussen bestaan uit dunne laagjes kunststofolie met een laagje aluminiumfolie. Het is een opvouwbaar isolatiemateriaal waarin een of meerdere luchtlagen worden opgesloten. Thermoskussens worden gebruikt voor isolatie van de kruipruimte en voor dakisolatie.